دیسک و صفحه را می‌توان یکی از مهم‌ترین سیستم‌های مورد استفاده در خودرو‌های دنده‌ای دانست. سیستم کلاچ خودرو، از یک صفحه، دیسک و بلبرینگ ساخته شده که به صفحه فلایویل وصل می‌شوند. این سیستم برای انتقال نیرو به چرخ دنده و کمک به حرکت خودرو اهمیت دارد.
هنگامی که خودرو با کمک دنده شروع به حرکت می‌کند، نیروی موتور بیشتر شده و به چرخ دنده‌ها انتقال می‌یابد. دیسک و صفحه از طریق پدال کلاچ، راننده را به سیستم کلاچ وصل کرده و با فشر دادن آن، دنده را عوض می‌کنند. دیسک و صفحه کلاچ به همراه ورقه‌هایی به یک صفحه فولادی پرچ می‌شود. این صفحات با کمک فنر پیچشی، حرکت دورانی را انتقال می‌دهند. خرابی هرکدام از این قطعات، باعث جا نرفتن دنده در خودرو شده و باعث حرکت نکردن خودرو می‌شود.
در ادامه، به بررسی این قطعه مهم در خودرو‌های دنده‌ای پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
جنس دیسک و صفحه
جنس این قطعه، از آزبست و آلمینیوم است و قطعات داخلی آن را از فولاد ساخته می‌شود. همین امر باعث می‌شود در برابر انواع ضربات مقاوم و محکم باشد.
اجزای اصلی دیسک و صفحه
اجزای اصلی سیستم کلاچ شامل پوسته کلاچ، فلایویل، فنر کلاچ، صفحه و دیسک کلاچ است. تمامی این اجزا، باعث انتقال نیرو از موتور به گیربکس خودرو می‌شوند.
وظیفه صفحه کلاچ
دیسک و صفحه کلاچ، بخش مهمی از گیربکس هستند که انتقال نیرو را در خودرو‌های دنده دستی برعهده دارند. سیستم کلاچ، ارتباط بین موتور و جعبه دنده را قطع و دوباره وصل کرده تا نیرو به چرخ‌ها منتقل شود و خودرو بتواند حرکت کند.
زمانیکه خودرو در حال حرکت است، راننده به کمک دنده، نیروی موتور را بیشتر کرده و به چرخ دنده‌ها منتقل می‌کند. مدیریت این عمل انتقال، برعهده دیسک و صفحه کلاچ است. از دیگر وظایف این قطعه می‌توان به تعویض دنده، خلاص کردن خودرو، قطع ارتباط موتور با گیربکس، اتصال بین موتور و گیربکس جهت انتقال نیرو اشاره کرد.
علائم خرابی دیسک و صفحه
- لیز خوردن کلاچ
- گاز هرز خوردن خودرو
- عدم کشش در سربالایی‌ها
- تاب برداشتن صفحه کلاچ
- وجود ایراد در حین تعویض دنده
- تلق تلق خوردن کلاچ در هنگام گرفتن پدال آن
- شنیدن صدای جیر جیر هنگام استفاده از کلاچ
دلایل خرابی
در ادامه، به دلایل خرابی دیسک و صفحه کلاچ پرداخته‌ایم.
- تمام شدن دیسک
- داغ شدن سیستم دیسک و صفحه
- تاب برداشتن صفحه کلاچ
انواع سیستم کلاچ
از انواع سیستم کلاچ می‌توان به کلاچ چند صفحه‌ای، کلاچ هیدرولیکی، کلاچ اصطکاکی، کلاچ تک صفحه‌ای، کلاچ مخروطی، کلاچ بدون لغزش و کلاچ نیم گریز از مرکز اشاره کرد. وظیفه هرکدام از کلاچ‌ها با یکدیگر برابر است.
تعویض صفحه کلاچ
۱- شتاب خودرو، اولین نشانه خرابی دیسک و صفحه کلاچ است. برای مثال؛ در زمان رانندگی وقتی پدال گاز را فشار می‌دهید ولی سرعت بالا نمی‌رود، می‌بایست دیسک و صفحه کلاچ خودرو را عوض کنید.
۲- هنگامیکه پدال کلاچ سفت باشد، باید صفحه کلاچ را تعویض کنید.
اگر در حین حرکت، دنده خودرو به خوبی جا نمی‌رود و تعویض دنده سخت است، باید صفحه کلاچ خودرو را بررسی کنید.
۳- زمانیکه خودرو گاز می‌خودرو ولی سرعت بالا نمی‌رود، دیسک و صفحه را چک کنید.
۴- در هنگام آزاد کردن پدال کلاچ، اگر پای شما به عقب رود، باید صفحه را عوض کنید.
۵- اگر در زمان حرکت خودرو، با آزاد کردن کلاچ، خودرو شروع به لرزیدن کند، باید دیسک و صفحه را بررسی کنید.
نکته
برای عمر بیشتر این قطعه خودرو خود، می‌بایست چند نکته ساده را رعایت کنید تا از هزینه‌های اضافی جلوگیری شود.
- از کلاچ بی‌مورد استفاده نکنید.
- مواظب ترافیک باشید.
- دنده را صحیح جا بزنید.
- از رانندگی هیجانی پرهیز کنید.
- حمل بار سنگین انجام ندهید.
- در سربالایی توقف نکنید.
- در مسیر‌های سخت رانندگی نکنید.
برند‌های معتبر در ایران
در زمان خرید این قطعه بهتر است به نرمی کلاچ، فنر مارپیچ، قیمت، بلبرینگ کلاچ، برند صفحه کلاچ و نوع بسته‌بندی دقت کنید. دیسک و صفحه کلاچ با کیفیت، مستقیماً بر روی نرمی کلاچ، قدرت، مصرف سوخت و شتاب تأثیر دارد. برند‌های خارجی موجود در ایران شامل والئو، دایکن، لوک، سیکو و ساچ می‌شوند که طرفداران بسیاری دارند. از دیگر برند‌های مطرح بازار که کیفیت بالا و قیمت مناسبی دارند، می‌توان به سایپا یدک، ایساکو، شایان صنعت و عظام اشاره کرد.
سخن پایانی
در آخر، برای بهتر عمل کردن دیسک و صفحه کلاچ می‌بایست سالی یکبار سرویس دوره‌ای را به طور مرتب انجام دهید.
نظر بدهید